ONDERNEMINGSRECHT

Bij het starten van een onderneming staan ondernemers vaak voor de keuze op welke wijze zij gestalte dienen te geven aan hun onderneming. Dient de onderneming gedreven te worden in de vorm van een eenmanszaak, een vennootschap onder firma (hierna: VOF), een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (hierna: BV) of een naamloze vennootschap (hierna: NV)? Ook wanneer ondernemers hun onderneming al enige jaren drijven, komen zij op enig moment voor de vraag te staan hoe zij verder moeten. Deze rechtsvormkeuze kan dus aan het begin van het ondernemerschap worden gemaakt maar ook later, wanneer het bijvoorbeeld zinnig is stil te staan bij de risico’s van het ondernemerschap of bij het van toepassing zijnde fiscale regime. Als advocaat ondernemingsrecht staan wij U graag met raad en daad bij.

Motieven rechtsvorm

De rechtsvormkeuze wordt dikwijls bepaald vanwege het fiscale regime dat op de betreffende rechtsvorm van toepassing is. De wetgever kent voor verschillende rechtsvormen een bijzonder fiscaal regime; ook andere niet minder belangrijke motieven spelen een rol bij de keuze van een rechtsvorm. Deze andere motieven worden hierna kort besproken om een impressie te geven voor welke keuzes ondernemers komen te staan.
Daarbij zullen de belangrijkste rechtsvormen de revue passeren, zoals de eenmanszaak, de VOF, de BV en
de NV. Tegelijkertijd wordt stil gestaan bij de aansprakelijkheid van de verschillende rechtsvormen.

De eenmanszaak

Verreweg de meeste ondernemingen worden gedreven in de vorm van een eenmanszaak. Bij een eenmanszaak bestaat er geen scheiding tussen het privé vermogen en het ondernemingsvermogen. Wanneer de ondernemer aansprakelijk wordt gesteld, is hij met zijn gehele vermogen dus ook het privé vermogen aansprakelijk; het faillissement van de ondernemer heeft tevens diens persoonlijk faillissement tot gevolg.

De VOF

De vennootschap onder firma is een personenassociatie tussen twee of meer personen die gezamenlijk geld, goederen of arbeid inbrengen om het daarmee behaalde voordeel te verdelen. De afspraken, zoals onder meer de winstverdeling, duur en doel tussen de vennoten worden belichaamd in een overeenkomst. Deze overeenkomst bepaalt de rechtsverhouding tussen de betreffende vennoten; het is dan ook van groot belang dat een dergelijke overeenkomst met chirurgische precisie wordt geredigeerd. Een ervaren advocaat ondernemingsrecht kan U hierbij behulpzaam zijn.

Een VOF kent een afgescheiden vermogen. Op dit afgescheiden vermogen kunnen de zaakscrediteuren zich verhalen. Ingeval de VOF niet aan haar verplichtingen jegens de schuldeisers kan voldoen, zijn de vennoten hoofdelijk voor het tekort aansprakelijk. Het faillissement van de VOF heeft tevens tot gevolg dat de vennoten persoonlijk failliet gaan.

De BV en NV

Omdat de BV nauw verwant is met de NV worden deze rechtsvormen hieronder tezamen behandeld.

Een BV en ook een NV is een zelfstandig drager van rechten en plichten die als rechtssubject zelfstandig aan het rechtsverkeer kan deelnemen. Daarnaast is de BV en dus ook de NV een rechtspersoon met een in aandelen verdeeld kapitaal. Bij een BV worden geen aandelen uitgegeven, terwijl de NV wel aandeelbewijzen kent. Het belangrijkste verschil tussen een BV en NV is dat de aandelen bij een BV niet vrijelijk overdraagbaar zijn. Bovendien luiden de aandelen bij een BV op naam, zodat toonderstukken niet door de BV kunnen worden uitgegeven. De aandeelhouder is niet persoonlijk aansprakelijk voor hetgeen in naam van de BV wordt verricht en kan niet verplicht worden meer te storten dan waartoe hij volgens de aandelen verplicht is.

Wanneer de BV of de NV niet langer meer aan haar verplichtingen jegens schuldeisers kan voldoen, is de BV of de NV hiervoor aansprakelijk. De aansprakelijkheid rust dus niet op de aandeelhouder of bestuurder. Als de rechtspersoon failliet gaat, betekent dit dus niet dat de aandeelhouder of bestuurder ook failliet gaat. Nu immers de BV en ook de NV een rechtssubject is.

Op de bestuurder van een BV en dus ook van een NV rust een zware verantwoordelijkheid. De bestuurder dient er steeds voor te zorgen dat wettelijke en statutaire verplichtingen worden nagekomen. Wanneer de bestuurder kan worden verweten dat hij de BV of NV onbehoorlijk heeft bestuurd of dat hem een persoonlijk ernstig verwijt treft ten aanzien van zijn functioneren als bestuurder kan hij persoonlijk aansprakelijk worden gehouden. De bestuurder doet er derhalve verstandig aan zich zo nodig (tijdig) tot een ervaren advocaat vennootschapsrecht te wenden teneinde advies in te winnen.

Overigens is per 1 oktober 2012 de Wet Vereenvoudiging en Flexibilisering BV-recht in werking getreden. In dat kader zijn de regels voor de BV ingrijpend veranderd en aanzienlijk versoepeld. De wijzigingen zijn niet alleen van toepassing op nieuw op te richten BV’s maar ook op reeds bestaande BV’s. Daarnaast is per 1 januari 2013 het Wetsvoorstel Bestuur en Toezicht in werking getreden.

Bent u bestuurder van een BV of anderszins betrokken bij een BV en wenst u informatie over de gevolgen? Overweegt u de oprichting van een BV of de omzetting van uw VOF of eenmanszaak naar een BV? Aarzel dan niet om contact op te nemen met onze advocaat vennootschapsrecht om advies in te winnen. Graag beoordelen wij de statuten en de bestaande afspraken en verhoudingen. Zo nodig passen wij deze voor U aan, waarbij wij – daar waar mogelijk – gebruik maken van de mogelijkheden en voordelen die de (nieuwe) wet- en regelgeving biedt.

Deskundige en ervaren advocaat

Een deskundige en ervaren advocaat ondernemingsrecht die zijn sporen in de praktijk heeft verdiend, kan U door het woud van deze regels op het gebied van ondernemingsrecht en vennootschapsrecht loodsen en U als ondernemer steeds terzijde staan bij de beantwoording van prangende vragen rondom het ondernemerschap.